De één ziet naar zijn mening te weinig popjournalisten bij concerten die ertoe doen, de ander vind dat er een gebrek is aan eigen mening, en ergens staat ook te lezen dat de Nederlandse popjournalistiek (in vergelijking met Engeland) gewoon per definitie slecht is. Mijn vraag: hoe ziet de profielschets van de ideale (Nederlandse) popjournalist eruit?

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 25, 2002

Answers

Even heel erg vanuit mezelf geredeneerd, zie ik een ideale popjournalist als iemand met een duidelijke, herkenbare muzieksmaak. Eentje zodat als hij/zij iets aanprijst, je het gewoon blind kunt kopen.

Er valt natuurlijk een boel te zeggen voor journalisten met een brede muzieksmaak, maar uit praktisch oogpunt ("welke platen/cd's moet ik kopen") is het vrij onhandig. Maar misschien zie ik popjournalistiek teveel als het schrijven van recensies. Concerten vind ik gewoon om te bezoeken, hoef ik niet zo nodig nog over te lezen (behalve aankondigingen), interviews zijn natuurlijk leuk, maar ik lees liever een leuk gesprek over allerlei onzin, dan een journalistieke verhandeling over de muziek van de band in de context van het huidige post-modernisme ofzo.

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 25, 2002.

Profielschets ideale Nederlands popjournalist: hij/zij kan goed schrijven en heeft originele ideeen. De rest is allemaal bijzaak, alle regels die daar voor gelden kunnen afgeschaft worden.

De journalist als voorproever heb ik altijd iets raars gevonden ook al heb ik mijn mannetjes gehad die ik blind volgde, maar daar ben ik toch wel een "strijd" mee aangegaan want dat soort figuren missen toch ook vaak compleet de boot.

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

De journalist als voorproever heb ik altijd iets raars gevonden

Maar je moet toch op een of andere grond besluiten tot de aanschaf van nieuwe platen/cd's? Ik ken niemand die muziek koopt op alfabetische volgorde ofzo, er is altijd wel een reden voor, omdat je er iets over gelezen hebt, omdat je het op de radio hebt gehoord etc. De enige (zeker niet te onderschatten) reden waar de journalist geen rol speelt is het kopen van muziek omdat anderen je dat aanraden (vrienden ofzo). Maar je zult toch ook zelf eens wat nieuws willen ontdekken, in ieder geval wat nieuws binnen je vriendenkring. Je kunt dan niet om de journalist als voorproever heen.

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 26, 2002.

Nee dat bedoelde ik ook niet zo. Maar meer dat je echt 1 iemand hebt die je blindelings vertrouwt daar heb ik een beetje mijn twijfels over. Ik heb het een tijdlang zelf gehad dat ik blindelings kon vertrouwen op Simon Reynolds, maar op een gegeven moment zit je dan wel vast aan iemands persoonlijke esthetiek en dat vond ik ten minste wel benauwend worden. Sinds Internet is dat allemaal veel minder geworden omdat ik veel meer muziek hoor via webradio en mp3 probeersels.

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

Ikzelf zie de rol in diverse specialismen uiteenvallen. Ja, uit het daadwerkelijk ongelooflijk grote aanbod aan muziek dient de journalist op basis van zijn muziekkennis, persoonlijke smaak en die van de grootste gemene deler die het blad leest een selectie te maken. Daarbij staat eerlijkheid voorop. Ik heb de nieuwe Boards of Canada negatief besproken. Ik weet dat ik mijzelf als ultrahip en intellectueel had kunnen opwerpen door ook met vlag en wimpel te gaan zwaaien, maar dat vind ik niet correct. Ik hoor echt niet wat deze plaat van hetzelfde kaliber als Music Has The Right... doet zijn, dan wel nog kan laten gaan zijn.

Daarnaast moet je ook opmerken wat de lezers oppikken natuurlijk. Als Kane dus goed aanslaat (de reden waarom, even buiten beschouwing) dan is het ook de journalist zijn taak de lezers over die groep te informeren via interviews/artikelen. Voel je niet in je kruis getast als jij zegt dat een plaat slecht is, en er vervolgens 100.000 stuks van over de toonbank gaan. verkoop zegt weliswaar niets over kwaliteit, maar wees niet zo arrogant om te gaan beweren dat die 100.000 mensen geen smaak hebben, en jij wel.

Verder denk ik dat er een specialisatie moet komen. Ja, er zijn bands die grandioze concerten geven, maar geen platen kunnen maken. Of bands die qua plaatwerk over hun toppunt heen zijn, maar live nog steeds van wanten weten. De journalist als geschiedschrijver moet dit zeker bijhouden, maar ikzelf ben een platenman, houd niet van concerten, en voel me dan ook niet geroepen avond aan avond in een concertzaal rond te gaan hangen.

Interviews: er zijn mensen die geen iota verstand hebben van muziek, maar kunnen interviewen als de beste. Dat kan lezenswaardige interviews opleveren. Ikzelf heb het echter dolgraag enkel over muziek, en probeer dan inderdaad liever de rol van die ene band binnen het postmodernisme te doorgronden, inplaats van te praten over hoe geweldig Amsterdam wel niet is. (En Amsterdam is geweldig, maar dat terzijde.)

De laatste twee zaken op een rij: ontrek ik mij aan mijn taak? Of ben ik juist gespecialiseerd, en is dat juist goed?

Heren, dames?

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

hoe ziet de profielschets van de ideale (Nederlandse) popjournalist eruit?
Blank, grijzend/kalend, band t-shirt, afhangende jeans,... ;-)

-- nathalie (stevienixed@hotmail.com), March 26, 2002.

Nee dat bedoelde ik ook niet zo. Maar meer dat je echt 1 iemand hebt die je blindelings vertrouwt daar heb ik een beetje mijn twijfels over.

OK, dat is in de praktijk inderdaad onhaalbaar. Maar het ging om een ideale situatie.

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 26, 2002.

Maar meer dat je echt 1 iemand hebt die je blindelings vertrouwt daar heb ik een beetje mijn twijfels over.
De enige die ik min of meer echt blindelings (of is het niet doofs? heh) vertrouw zijn m'n eigen oren. Opinions are like assholes, but heymine's better looking than yours. Iets van die aard.

-- nathalie (stevienixed@hotmail.com), March 26, 2002.

'De enige die ik min of meer echt blindelings (of is het niet doofs? heh) vertrouw zijn m'n eigen oren. Opinions are like assholes, but heymine's better looking than yours. Iets van die aard. '

Oké, maar dan praat je over het oordeel van een plaat alleen. Hoe ga je om met de richtlijnen voor wie een bepaalde plaat interessant kan zijn? Liefhebbers van zwaarmoedige americana met klagerige vrouwenzang check this out! Of de plaat ook goed is, kun je alleen zelf uitmaken lijkt mij?

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Ik weet dat ik mijzelf als ultrahip en intellectueel had kunnen opwerpen

Mmm, had je dat door Geogaddi af te kraken juist wel gedaan? ;) Laten we eerlijk zijn, je kon ongeveer wel aan zien komen dat iedereen die plaat fantastisch zou vinden dus dan ben je aparter cq. hipper als je zegt van niet. Ik moet zeggen dat ik er in het begin ook weinig aan vond en dat heb ik mijn recensie ook duidelijk gemaakt het kost me al genoeg moeite om kritisch over iets te zijn waar ik van hou dus dit was een uitgelezen kans.

Maar het ging om een ideale situatie.

Maar is dat echt zo "ideaal"? Ik vind het een beetje beklemmend zoveel vertrouwen.

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

Mmm, had je dat door Geogaddi af te kraken juist wel gedaan?

Oh, ik heb de plaat niet gekraakt. Maar ik heb mijzelf wel de vraag gesteld, had ie niet in het bakje oeverloos geneuzel beland als het BOC's debuut was geweest. Ik vind het - ook na zéér veel luisterbeurten - een aardige plaat, maar ook niet meer dan dat. Als ik daarmee een nieuwe trend heb gezet voor negatieve BOC-besprekingen zou dat tragisch zijn. Breng de mensen alsjeblieft niet op ideeen;-)

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Hoe ga je om met de richtlijnen voor wie een bepaalde plaat interessant kan zijn?
Huh? Bedoel als ik schrijf ik rekening moet houden met m'n publiek? Interessante vraag. Eerlijk? Ik trek er me niet teveel van aan. Niettegenstaande is het iets dat me de laatste dagen bezighoudt (als ik op het toilet zit... werkt laxerend zie je - hahaha). Serieus, het is natuurlijk een belangrijk iets. Maar wat is je publiek? Je mikt op een bepaalde lezer maar die is niet altijd diegene die je bereikt. En het *moet* je ook bezighouden. Ik vind het altijd interessant te zien hoe tijdschriften zich moeten houden aan een bepaald genre en zich niet kunnen gedragen als een muziekfan die *wild* kan zijn (springen van NSync naar AMM bijvoorbeeld). Dat zal nooit echt getolereerd worden door de koper. Vandaar dat ik vrees dat bladen zoals NME en Wire nogal *roekeloos* - een overstatement, ik weet het - zijn de laatste tijd. Nuja, ik spreek me altijd tegen, so what the fuck, right?

-- nathalie (stevienixed@hotmail.com), March 26, 2002.

Wat ik bedoel is dat de ene rockliefhebber de andere niet is. Dus zeggen: dit is een goede rockplaat, is niet genoeg. Persoonlijk denk ik dat de stemming van een plaat (opgewekt, melancholisch, agressief, mellow, etc) een belangrijke smaakmaker is. Dat moet de lezer sowieso uit de recensie kunnen halen. Wie van polonaise houdt, hoeft Will Oldham niet eens te beluisteren. Verder denk ik dat je wel degelijk met het lezerspubliek rekening dient te houden. Als ik mij enkel aan eigen smaak te buiten zou gaan, dan zou ik het merendeel van de mensen met nutteloze informatie opzadelen over volstrekt onbeluisterbare wereldmuziek, grindcore- noise en piep-toet-kwak. De lezer van OOr is de lezer van de Slagwerkkrant is de lezer van Heaven is de lezer van Opscene niet. Wie voor alle bladen schrijft (schreef) moet daar denk ik rekening mee houden.

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Rekening houden met de lezer. Interessant onderwerp. Ik neig naar 'zo min mogelijk' immers wie is de lezer? De lezer waarvan onderzoek heeft uitgewezen dat hij 80% man is, tussen 18 en 25 is, 13,7 cd's per jaar koopt? Jouw fantasie van wat je denkt dat de lezer is? Als je je daar mee bezighoudt ga je volgens mij veel te voorzichtig schrijven, dat waar popjournalisten voor kranten erg onder te lijden hebben. Persoonlijk, ga ik ervan uit dat de lezer kan lezen en dat hij/zij tot mijn recensie komt, betekent al dat er ergens een vage interesse of nieuwsgierigheid is voor waar ik over schrijf (op Kindamuzik zitten mijn recensies meestal tussen Beats wat al een zekere kennis filter inhoudt). Voor de rest moet het maar gelezen worden en iets van gemaakt worden, of niet.

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

Nu ja, je kunt het ook omdraaien: Ik schrijf recensies niet voor mijzelf. Voor wie dan wel? Voor de lezer! Dus houd ik daar rekening mee. Wie is die lezer? Dat kun je inderdaad niet al te nader specificeren, maar als ik een recensie schrijf in de Slagwerkkrant, dan doe ik dat - uiteraard(?) - vanuit het slagwerkersperspectief. De mensen die tot aan hun strot in de traditionele wereldmuziek zitten (etnologische opnames, etc) die halen hun info niet uit OOR, dus in de wereldrecensies voor dat blad hoef je met hen geen rekening te houden. Etc. Zo zijn er toch genoeg kleine dingetjes die je een rol kunt (moet?) laten spelen? Een recensie moet natuurlijk sowieso voor eenieder te begrijpen zijn, anders preek je enkel voor eigen parochie. Mijn grote frustratie bij de wereldmuziekrecensies in de dagbladen: enkel te volgen door hen die de cd toch al zouden kopen. Bladvulling dus. En dat terwijl er binnen dat 'genre' zoveel moois te ontdekken valt (maar dat terzijde). Over rekening met de lezer houden gesproken. Ook interessant: In de Aardschok (leukste blad van ons land!) komt het regelmatig voor dat een recensent verzucht, 'deze cd zou bij collega die&die ongetwijfeld een 8 krijgen, maar bij mij krijgt ie een 2. Wat een kolereherrie!' Charmant natuurlijk, en ik bewonder de eerlijkheid, maar wie is hier nou mee gediend?

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Een recensie moet natuurlijk sowieso voor eenieder te begrijpen zijn

Jip en Janneke taal? ;)Ik weet niet mensen hoeven niet altijd alles meteen te begrijpen, niet begrijpen en er over nadenken kan ook heel vruchtbaar zijn.

Bestaat Aardschok nog? Dan schrijft die Metal Mike (zo heette toch iemand daar?) er zeker ook nog voor.

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

"'deze cd zou bij collega die&die ongetwijfeld een 8 krijgen, maar bij mij krijgt ie een 2. Wat een kolereherrie!'"

dat houdt in dat die&die andere die plaat hadden moeten recenseren, als je niet van dat genre houdt, kun je die plaat maar beter niet bespreken..

-- Ludo (ordinarypeoplerecs@hotmail.com), March 26, 2002.

'Jip en Janneke taal? ;)Ik weet niet mensen hoeven niet altijd alles meteen te begrijpen, niet begrijpen en er over nadenken kan ook heel vruchtbaar zijn.'

Oké, ik bedoelde meer: te volgen. De hersens laten werken en de zinnen laten prikkelen is een dankbare taak van de recensent, maar ik denk niet dat het zinnig is dat mensen er met de Dikke Van Dale en een Handboek Muziektheorie Voor Gevorderden hoeven bijzitten

'Bestaat Aardschok nog? Dan schrijft die Metal Mike (zo heette toch iemand daar?) er zeker ook nog voor.'

Sinds jaar en dag de hoofdredacteur. Schrijven doet hij niet veel meer, tenzij over eighties metal (wat weer een opleving doormaakt). Toch eens een exemplaar scoren als ik jou was. Het is een mooie glossy inmiddels, vol humor en politieke incorrectheid, en volledig autonoom. De NTG wilde het graag kopen, maar kreeg een dikke vinger op request.

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Leuk van die dikke vinger. Helaas liggen mijn metal jaren al lang achter me (zie ergens een oude thread over festivals? hardrock?).

-- Omar (omar@kindamuzik.net), March 26, 2002.

'Helaas liggen mijn metal jaren al lang achter me (zie ergens een oude thread over festivals? hardrock?).'

Helaas?

Wat mij betreft, ik ben er jaren uit geweest, maar met bands als Cradle Of Filth, Burnt by the Sun, etc. zit het virus weer actief in mijn bloed. Eens kijken of ik die ouwe Aardschokbutton nog vinden kan: 'Metal is the best. Fuck the rest!' ;-)

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

...is de lezer van Opscene niet

Eh nee, want de lezer van Opscene is niet. Want Opscene is niet. Niet meer althans. :(

En wat de originele discussie betreft: recensies schrijf je voor de lezer (ok, sommigen schrijven recensies voor het geld). Dus moet je je manier van schrijven daaraan aanpassen. Dus schrijf je in het Nederlands als je publiek Nederlands spreekt en niet in het Swahili, ook al kun je dat nog zo goed, om maar iets triviaals te noemen. En voor een jong lezerspubliek heeft een opmerking als "Belle & Sebastian zijn de Smiths van deze tijd" ofzo niet zo'n zin.

Natuurlijk blijft het moeilijk. Ik probeer de recensies die ik voor Think Small schrijf voor een zo breed mogelijk publiek leesbaar te laten. Maar het is soms knap lastig om iets te schrijven voor iemand die nooit verder is gekomen dan pakweg Pavement. Je mag van de lezer wat dat betreft misschien wel verwachten dat hij/zij ber eid is zich enigszins te verdiepen. Ik heb een boel bands ontdekts omdat ze als vergelijking genoemd werden bij bands die ik wel al kende en goed vond.

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 26, 2002.

'Maar het is soms knap lastig om iets te schrijven voor iemand die nooit verder is gekomen dan pakweg Pavement.'

Zeker, maar recensies schrijven hoeft ook geen makkelijke bezigheid te zijn. Soms is het een heerlijk worstelen met woorden om grip te krijgen op het ongrijpbare.

'Je mag van de lezer wat dat betreft misschien wel verwachten dat hij/zij ber eid is zich enigszins te verdiepen.'

Absoluut, maar geef de beginners ook een kans. Ik denk dat een tweesporenbeleid het beste is. Omschrijf de muziek (soort, waaruit zijn de arrangementen opgebouwd, wat is de atmosfeer, mooie metafoor op van toepassing) en geef daarnaast als referentie ook nog wat namen. Niets is erger dan moeten lezen: 'wie al jaren opzoek is naar een meer overstuurde muzieksoort tussen de derde van Bourbonese Qualk en de tweede en voorlaatste plaat van The Electric Prunes, met een snufje jaren zeventig Sand en light-variaties op de Berlijnse periode van Paul Roland zal dat ook hier niet vinden.'

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 26, 2002.

Je raakt wel een belangrijk punt: hoe beschrijf je iets dat klinkt? Letters op papier zijn toch wel wat anders dan geluid in de lucht. Een paar rake metaforen willen nog wel eens helpen, maar je moet gruwelijk oppassen voor allerlei clichés en platitudes, anders is je stukje onleesbaar. Het noemen van namen bij wijze van referentiekader kan ook slecht uitpakken; jouw voorbeeld is wat dat betreft sprekend genoeg.

-- Desmond (desmond@wanadoo.nl), March 27, 2002.

Iets wat hier wel mee samenhangt: hoe ethisch is het om op zoek te gaan naar andere recensies van de te recenseren plaat/cd, om ideeën op te doen voor "vergelijkingsmateriaal" (andere bands, metaforen etc.)?

Ik bezondig me hier af en toe aan voor de dingen die ik voor Think Small schrijf. Al geldt hierbij het excuus dat het altijd buitenlandse, onafhankelijke internet-sites zijn die ik hiervoor gebruik, en alleen voor dingen die hier verder in de pers niet genoemd worden. Dan vind ik het goed informeren van de lezer belangrijker dan het geven van een mening.

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 27, 2002.

Tja. Ikzelf lees me ook suf aan andermans recensies, maar dat is voornamelijk om te kijken wat een ander ergens van vindt. Welk perspectief heeft hij/zij gekozen. Een metafoor klakkeloos overnemen - als ik het goed begrepen heb - is denk is het schenden van copyrights, tenzij die metafoor wel erg voor de hand ligt. Het is mijn eer te na, in ieder geval, maar dat is een persoonlijk ego probleem. wat voor mij belangrijk is is het hier en nu. Wat doet deze plaat met mij? Bio's lees ik dan ook nauwelijks, want alles wat er aan een plaat vooraf ging (andere platen, betere platen, etc.) is eigenlijk helemaal niet belangrijk. De recensie gaat over de muziek op die ene plaat die erin besproken wordt. Wat vind ik ervan, wat kan de lezer ermee?

-- Roger Teeling (rogerteeling@hotmail.com), March 27, 2002.

Ik bedoelde eigenlijk niet het letterlijk kopieren van metaforen, meer het doen van vergelijkingen die anderen ook al deden, en daar eigenlijk min of meer bewust naar op zoek gaan. Niet omdat ik nu graag zo per se wil zeggen wat anderen zeggen (ik gebruik het meer om ideeen op te doen, vaak lijkt het ergens anders op maar kun je zo snel niet bedenken waarop), maar omdat ik de lezer zo goed mogelijk wil informeren. Ik denk trouwens dat het verleden van een band ook een rol kan spelen ("leuke plaat, maar alleen kopen als je XX en XXX al hebt").

-- Martijn (grooten@sci.kun.nl), March 27, 2002.

Ik heb zelf altijd wel een mentaal verlanglijstje met woorden die ik als het even kan in een stukje probeer te proppen. Al was het alleen maar om te kunnen zeggen dat ik ooit een stukje heb geschreven met het woord "Querstand" of "Intona Rumori" d'r in. Daar heb ik lol in. Uitproberen of een woord/begrip uit een ander cultureel veld iets toevoegt in een bespreking over popmuziek. Daarbij opgemerkt dat je natuurlijk wel altijd heel erg ter zake doende bezig moet zijn;)

-- Desmond (desmond@wanadoo.nl), March 27, 2002.